BİREYSEL DİNİ TECRÜBE VE İŞLEVSELCİLİK AÇISINDAN KUR’AN KISSALARI

Öz Bu çalışmada bireysel dini tecrübe ve sosyolojideki işlevsellik yaklaşımı açısından Kur'an kıssaları ele alınmaya çalışılmıştır. Kur'an bir şeyi emrettiği zaman en temelde onda iki kıstasın olmasına önem verir. Bunlar, istenen itikadî ve amelî davranışın, a) hem rasyonel/akli, b) hem de ölümsüz bir değere sahip olmasıdır. Kur'an'daki kıssalar bu iki değerin de insana en iyi şekilde benimsetilmesini hedefler. Kıssa üslubu, rol model veya örnek olabilecek şahsiyetlerin yaşadığı hayat hikâyeleri üzerinden ahlaki ilkelerin akla yatkın ve kalbe sinecek bir biçimde sunulmasını sağlar. Kıssalar, beşeri sorunlarımıza yöneltilen birer canlı tarihsel kamera kayıtları gibi örnekler olduklarından, onlardan alınacak tarih bilinci; ibretler ve kalbe nüfuz eden örnek olaylar sayesinde inananların davranışlarındaki samimiyet oranı benimseme seviyesine çıkacaktır. Bu da, korkuya veya taklide dayanan bir imanın değil; meşhur Cibril hadisinde vurgulandığı üzere Allah'ı bizzat görüyormuşçasına yani ihsan derecesinde (benimsemeye bağlı) bir imanın yansıması olan amelin ortaya çıkması demektir. Kalıcılık seviyesi en uzun olan tutum değişimi de ancak böyle bir amel tarafından sağlanabilir. İnsanlığın tüm beşeri sorunlarına en kalıcı çözümü de böyle bir iman-amel bütünlüğü sunabilir ancak.