Canış ve Bayış’ın Sonsuz Yolculuğu

Ġlkel dönemlerden itibaren toplumların dini ve psikolojik özellikleri, yaĢayıĢ tarzı ile sözlü- yazılı kültürlerine de yansımıĢ; bu etkileĢim günümüze kadar süregelmiĢtir. En güzel örneğini Türk sözlü geleneğinde de gördüğümüz üzere bu durum, adayın seçilip sınanması ve sonunda Ģaman olması gibi eski dini motiflerin pek çok tür gibi mitolojik dönemlerden izler taĢıyan destana da aksetmiĢ olması ve buna paralel olarak destan kahramanının böyle bir döngü içerisinde önce ülkesinden uzaklaĢması, çeĢitli sınavlarla erginlenmesi ve sonunda aydınlanmıĢ olarak geri dönmesi Ģeklinde karĢımıza çıkmaktadır. ÇalıĢmamızda Joseph Campbell'ın belirlediği bu modeli uyguladığımız CanıĢ-BayıĢ destanında da durum bu Ģekildedir. Destan kahramanlarından CanıĢ ile BayıĢ'ın erginlenmesini incelediğimiz çalıĢmamızda, öncelikle, Campbell'ın modeli hakkında bilgi verilmiĢ, akabinde bu model destanın Musulmankulov, Canayev, Akiyev, Dıykanbaev ve Urmambetov varyantları üzerinde uygulanmıĢtır. Ġncelememizde her baĢlığın altında, Campbell ve konuyla ilgili diğer araĢtırmacıların görüĢlerine yer verilmiĢ ve bu görüĢler ıĢığında destan, söz konusu baĢlıklara tatbik edilmiĢtir.