Kazak Türklerinin Folklor Ürünlerinde Geyik Kültü / Deer cult in folklore of Kazakh Turks

İşbu çalışmada, Kazak Türklerinin halk inanışları içerisindeki, bu güne kadar totemik iz taşıyan unsur sıfatıyla görülen, geyik kültünün yeri ve bazı geyik motiflerinin çözümlenip değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Geyik, eski Türk mitoslarında, destanlarında rastlanan ve kutsal olarak bilinen hayvanlardan biri sayılır. Geyik, kimi zaman yol gösteren, koruyan, kimi zaman da insanları tuzağa düşüren bir kimliğe sahiptir. Kazak Türklerinin sosyal hayatında çok önemli bir yere sahip olan hayvanlara, başta destanlar olmak üzere efsanelerde, masallarda, atasözlerinde, deyimlerde, bulmacalarda ve sanat eserlerinde yoğun bir şekilde rastlamak mümkündür. Bu kutsal hayvanlardan birinin de geyik olduğu özellikle “Kozı Körpeş-Bayan Sulu” destanı, “Munlık-Zarlık” destanı, “Aksak kiyik”, “Jez kiyik” besteleri (küy) ve şiirlerinden anlaşılmaktadır. / This work is aimed to analyze and evaluate the place of deer cult and some deer motifs, which are seen as the ele¬ments bearing totemic traces in the folk beliefs of the Kazakh Turks. Deer is considered one of the sacred animals, which are occurring in ancient Turkish mythos, legends and works of the late period (dastans). The deer has an iden¬tity of defender, protector and sometimes appear as an animal, leading a person (a hunter) to death (to dungeon). Animals that have a very important place in the social life of Kazakh Turks first of all can be encountered in dastans, legends, fairy tales, proverbs, idioms, riddles and works of art. One of these sacred animals is the deer, which can be verified in “Kozi Korpesh - Bayan Sulu”, “Munlik-Zarlik” epics, “Aksak Kiyik”, “Zhez Kiyik” poems etc.